2 سرمقاله‌هاي اين دو روزنامه به قلم «هيأت تحريريه» نوشته شده اند؛ در اين حالت، سرمقاله روزنامه اعلام موضع رسمي آن روزنامه است. هر دوي اين روزنامه‌ها خواستار اقدام دولت‌هاي غربي و دولت باراك اوباما براي متوقف كردن اقدامات عربستان در منطقه خاورميانه شده‌اند.
- اعدام‌هاي وحشيانه عربستان سعودي
عربستان سعودي با اعدام روحاني سرشناس شيعه شيخ نمر و 46زنداني ديگر، به بدترين شكل ممكن نشان داد كه سال پيش رو شوم‌ترين و آشفته‌ترين سال براي اين كشور و منطقه خاورميانه خواهد بود. نمي‌توان تصور كرد كه حاكمان عربستان نمي‌دانستند كه اقدامشان چه غوغاي فرقه‌اي در خاورميانه به راه خواهد انداخت. آنها ممكن است روي عكس‌العمل‌هاي شديد در ايران و ديگر نقاط منطقه، براي منحرف كردن اذهان از شرايط وخيم اقتصادي و شرايط داخلي خود حتي محاسباتي هم كرده باشند. در چنين شرايطي، اتحاد ديرينه آمريكا با دربار آل‌سعود را نمي‌توان دليل خوبي براي ساكت ماندن دولت اوباما در مقابل اقدام خطرناك و بي‌ملاحظه سعودي‌ها دانست.
اولين نتيجه اعدام نمر شدت گرفتن دشمني ميان ايران و عربستان بوده است. ايراني‌هاي خشمگين از اقدام عربستان، به سفارت اين كشور در تهران حمله كرده و آن را به آتش كشيدند. از سوي ديگر، هرچند مقام‌هاي ايراني، حمله به سفارت را محكوم كرده و عاملان آن را دستگير كرده‌اند اما عربستان و متحدانش در سودان، بحرين و امارات وقت را از دست نداده و روابطشان را با ايران قطع كردند. مجموع اين اتفاقات باعث بي‌نتيجه ماندن تلاش‌هايي خواهد شد كه طي‌ماه‌هاي اخير براي پايان دادن به جنگ در سوريه و يمن و همچنين مبارزه با گروه تروريستي داعش آغاز شده است. همين چند هفته پيش بود كه همه كشورهاي درگير در سوريه براي تهيه نقشه راه صلح در اين كشور براي نخستين بار پاي ميز مذاكره نشستند.
با اين حال، اين اعدام‌ها براي عربستان چيز جديدي نيست. اين كشور سابقه سياهي در زمينه حقوق بشر، سركوب زنان و همچنين دنبال كردن تمايلات شديد فرقه‌اي فراتر و متفاوت از اسلام سني دارد. رژيم عربستان در سال‌هاي پس از انقلاب‌هاي بهار عربي حتي رويكرد سركوبگرايانه خود را بيش از گذشته شدت بخشيده است. طبق اعلام ديدبان حقوق بشر، اعدام‌هاي اخير در ادامه 158مورد اعدامي است كه عربستان سال گذشته انجام داده است.شيخ نمر منتقد كلامي رژيم عربستان و مدافع حقوق اقليت شيعه در اين كشور عمدتا سني بود اما هيچگاه در اين راه دست به اقدامات خشونت بار عليه دولت نزد.
وضعيت پيچيده خاورميانه به آمريكا و اتحاديه اروپا اجازه نمي‌دهد كه براي تعيين متحدانشان در منطقه براساس رفتارهاي اخلاقي رژيم‌ها تصميم بگيرند، اما اين موضوع نمي‌تواند به‌معناي چشم‌پوشي از اقداماتي باشد كه به وضوح به اختلافات فرقه‌اي در منطقه دامن مي‌زنند، مانع به‌ثمرنشستن تلاش‌هاي صورت گرفته براي برقراري ثبات در منطقه مي‌شوند و به طرز وحشيانه‌اي حقوق بشر را نقض مي‌كنند.
- رژيم نادان عربستان سعودي
ملك سلمان پادشاه عربستان، نخستين سال تكيه‌زدنش بر تخت پادشاهي را صرف تثبيت قدرت خاندانش هم در خانه و هم بيرون خانه كرده است.او اكنون دست به اقدامي خطرناك زده است: اعدام يك روحاني معروف شيعه كه در دفاع از اقليت سركوب شده عربستان سخن مي‌گفت. به‌نظر مي‌رسد اين اقدام به شعله‌ورتر شدن اختلاف ميان شيعه و سني در منطقه خاورميانه منجر خواهد شد؛ هر چند احتمالا هدف از اين اقدام اساسا هم همين بوده است.
شيخ نمر يكي از 47نفري بود كه روز شنبه اعدام شد اما اين روحاني سرشناس با ديگر اعدامي‌ها كه همگي از نيروهاي شبه‌نظامي سني مرتبط با القاعده بودند، تفاوتي عمده داشت. او رژيم سعودي را با سخنراني‌هاي تند‌و‌تيز خود مورد انتقاد قرار مي‌داد اما هيچگاه طرفدار خشونت يا اقدام مسلحانه نبود. نمر به‌دنبال انجام اصلاحات از طريق برگزاري انتخابات در عربستان و ديگر كشورهاي حاشيه خليج‌فارس بود.
دولت عربستان با اعدام شيخ نمر باعث شد همه جهان در مقابلش يك صدا شوند؛ از مقام‌هاي ايران گرفته تا وزارت خارجه آمريكا، تا گروه‌هاي حقوق بشري غربي و عربي همه اقدام سعودي‌ها در محاكمه غيرعادلانه و اعدام شيخ نمر را محكوم كردند. حمله به سفارت عربستان در ايران نشان داد اقدام سعودي‌ها چه پتانسيلي براي دامن‌زدن تنش در خاورميانه دارد؛ هرچند مقام‌هاي ايران عاملان اين حمله را بازداشت كرده‌اند.
متحدان عربستان، قبل از همه آمريكا، بايد از خود بپرسند كه آيا عربستان، آنطور كه اعلام كرده، به‌دنبال جلوگيري از نفوذ ايران در منطقه است يا به‌دنبال دامن زدن به هرج و مرج در منطقه آشفته خاورميانه كه در نهايت به نابودي خود عربستان منجر مي‌شود؟ عربستان به رهبري وزير دفاعش محمد بن سلمان، فرزند 30ساله شاه 80ساله، به اندازه كافي در يك جنگ خونين و بدون برنده در يمن فرو رفته است. در اين شرايط اين كشور شديدترين رفتارها را هم در برخورد با اقليت‌هاي داخلي، حتي آنها كه به‌دنبال اصلاحات صلح‌آميز و ليبرال هستند، در پيش گرفته است.
بخشي از اين خشونت احتمالا ناشي از تصور سعودي‌ها از عدم‌تمايل آمريكا براي مهار ايران در خاورميانه است؛ موضوعي كه باعث شده رژيم‌هاي سني خود دست به‌كار شوند. اين در حالي است كه دولت اوباما به نوبه‌خود سعي كرده با قراردادهاي نظامي و فروش سلاح به عربستان، نظر اين كشور را براي پذيرفتن توافق هسته‌اي با ايران جلب كند.
اوباما بارها در مورد خودزني‌هاي عربستان صحبت كرده است. او اوايل تابستان گذشته گفت: «بزرگ‌ترين تهديدي كه كشورهاي سني با آن مواجه هستند ايران نيست، بلكه نارضايتي موجود در كشورهاي خودشان است»؛ اما انگار ملك سلمان گوش‌شنوا ندارد. كاخ سفيد بايد به‌خاطر منافع آمريكا در خاورميانه و آينده آن و خود عربستان، به‌دنبال راهي باشد كه بتواند چشم ملك سلمان را روي حقايق باز كند.
نظر شما